Temat:
Wzrost CTK w ciąży – najważniejsze czerwone flagi nadciśnienia, których nie możesz zignorować
Ciąża to wyjątkowy okres w życiu kobiety, pełen radości, ale również wymagający szczególnej troski o zdrowie. Jednym z parametrów, które lekarze regularnie monitorują podczas wizyt kontrolnych, jest ciśnienie tętnicze krwi (CTK). Podwyższone wartości CTK w ciąży mogą sygnalizować rozwijające się nadciśnienie, które nieleczone stanowi poważne zagrożenie zarówno dla matki, jak i rozwijającego się dziecka. W tym artykule omówimy najważniejsze czerwone flagi związane z nadciśnieniem w ciąży, których przyszłe mamy absolutnie nie powinny ignorować.
Czym jest nadciśnienie ciążowe i dlaczego jest niebezpieczne?
Nadciśnienie ciążowe (zwane także nadciśnieniem indukowanym ciążą) definiuje się jako ciśnienie tętnicze równe lub przekraczające 140/90 mmHg, które pojawia się po 20. tygodniu ciąży u kobiety, która wcześniej miała prawidłowe wartości ciśnienia. To jeden z najczęstszych powikłań ciąży, dotykający około 5-10% wszystkich ciężarnych.
Nadciśnienie w ciąży jest szczególnie niebezpieczne, ponieważ może prowadzić do poważnych komplikacji, takich jak:
- Przedwczesne odklejenie łożyska
- Zahamowanie wzrostu płodu
- Przedwczesny poród
- Stan przedrzucawkowy, a w skrajnych przypadkach rzucawka
- Uszkodzenie narządów matki (nerek, wątroby, mózgu)
Dlatego tak ważne jest wczesne rozpoznanie problemu i odpowiednie postępowanie medyczne.
Pięć najważniejszych czerwonych flag – sygnały alarmowe nadciśnienia w ciąży
Nagły wzrost wartości ciśnienia tętniczego
Regularny pomiar ciśnienia w domu może pomóc w wykryciu niepokojących zmian. Za czerwoną flagę należy uznać:
- Ciśnienie skurczowe (górna wartość) ≥ 140 mmHg
- Ciśnienie rozkurczowe (dolna wartość) ≥ 90 mmHg
Jeśli zauważyłaś takie wartości podczas pomiarów domowych, nie czekaj do następnej zaplanowanej wizyty – skontaktuj się z lekarzem prowadzącym ciążę jak najszybciej.
Silne bóle głowy i zaburzenia widzenia
Uporczywe bóle głowy, które nie ustępują po odpoczynku czy zastosowaniu bezpiecznych w ciąży środków przeciwbólowych, mogą być objawem podwyższonego ciśnienia. Szczególnie niepokojące są:
- Bóle głowy o charakterze migrenowym
- Zaburzenia widzenia (mroczki przed oczami, rozmyte widzenie, nadwrażliwość na światło)
- Podwójne widzenie
Te objawy mogą wskazywać na wpływ nadciśnienia na układ nerwowy i naczynia krwionośne mózgu, co wymaga natychmiastowej interwencji medycznej.
Ból w prawym podżebrzu lub w nadbrzuszu
Ból zlokalizowany w prawym podżebrzu lub w nadbrzuszu może świadczyć o wpływie nadciśnienia na wątrobę. Taki objaw, szczególnie w połączeniu z nudnościami i wymiotami, może być sygnałem rozwijającego się zespołu HELLP (hemoliza, podwyższone enzymy wątrobowe, niski poziom płytek krwi) – poważnego powikłania stanu przedrzucawkowego.
Zmniejszenie ilości ruchów płodu
Choć ten objaw nie jest bezpośrednio związany z nadciśnieniem, może świadczyć o tym, że wysokie ciśnienie wpływa już negatywnie na dobrostan płodu. Nadciśnienie może prowadzić do niedotlenienia płodu poprzez upośledzenie przepływu łożyskowego. Każde zauważalne zmniejszenie aktywności dziecka ( mniej niż 10 ruchów w ciągu dwóch godzin), szczególnie w połączeniu z innymi wymienionymi objawami, powinno skłonić ciężarną do natychmiastowego kontaktu z lekarzem.
Kiedy należy natychmiast udać się do szpitala?
Istnieją sytuacje, w których nie należy czekać na wizytę kontrolną, ale natychmiast udać się do szpitala. Do takich sytuacji należą:
- Bardzo wysokie wartości ciśnienia (powyżej 160/110 mmHg)
- Silny ból głowy nieprzechodzący po odpoczynku
- Zaburzenia widzenia, takie jak mroczki przed oczami, podwójne widzenie, czasowa utrata wzroku
- Drgawki lub utrata przytomności
- Silny ból w nadbrzuszu lub prawym podżebrzu
- Wymioty trudne do opanowania
Te objawy mogą wskazywać na rozwijający się stan przedrzucawkowy, który jest stanem bezpośredniego zagrożenia życia zarówno matki, jak i dziecka.
Podsumowanie
Nadciśnienie w ciąży to poważny problem, który wymaga natychmiastowej uwagi. Znajomość czerwonych flag i szybka reakcja na niepokojące objawy mogą dosłownie uratować życie zarówno matki, jak i dziecka. Regularne pomiary ciśnienia, uważna obserwacja własnego ciała i niezwłoczny kontakt z lekarzem w przypadku wystąpienia niepokojących objawów to podstawa bezpiecznej ciąży w kontekście ryzyka nadciśnienia.
Pamiętaj, że lepiej jest zgłosić się do lekarza i dowiedzieć się, że wszystko jest w porządku, niż zignorować potencjalnie niebezpieczne objawy. Zdrowie Twoje i Twojego dziecka zawsze powinno być priorytetem.
O autorze
dr n. med. Magdalena Kołak
Ginekolog-położnik, perinatolog
Dr Magdalena Kołak to niezwykle zaangażowana specjalistka w dziedzinie położnictwa i ginekologii oraz perinatologii, z wieloletnim doświadczeniem klinicznym, które zdobyła w Klinice Położnictwa i Perinatologii Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie. Obecnie pełni tam funkcję starszego asystenta, a swoją wiedzę i pasję do medycyny przekazuje także przyszłym lekarzom jako wykładowca w Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Autorka licznych publikacji naukowych, dr Kołak stale poszerza swoje kompetencje, aktywnie uczestnicząc w międzynarodowych konferencjach i warsztatach. Jej zaangażowanie na arenie międzynarodowej jest wyjątkowe – jako członkini takich organizacji jak Vacca Academy, promująca bezpieczne porody z użyciem próżniociągu, oraz IS-PAS, zajmująca się opieką nad pacjentkami z problemami łożyska wrośniętego.
Dr Kołak nie tylko zdobywa najnowszą wiedzę medyczną, ale także dzieli się swoimi doświadczeniami, stawiając na najwyższe standardy opieki prowadząc warsztaty i wykłady dla lekarzy z całej Polski. W swojej codziennej pracy szczególną uwagę poświęca kobietom z ciążami powikłanymi, zapewniając im kompleksowe wsparcie na każdym etapie ciąży. Jej pasja do perinatologii wyraża się między innymi licznymi certyfikatami oraz ukończonymi kursami, w tym z zakresu ultrasonografii.
Prywatnie dr Magdalena Kołak to mama dwóch chłopców oraz zapalona podróżniczka, która w wolnych chwilach odkrywa nowe miejsca.